… για να γελάω(;) καλύτερα.

Λίγες ώρες έμειναν μέχρι να βρεθούμε στις κάλπες για να δώσουμε την ετυμηγορία μας για τη σύνθεση της νέας Βουλής. Η προεκλογική περίοδος κλείνει με χλιαρό πολιτικό λόγο, απουσία έστω και στοιχειώδους διαλόγου, έλλειψη ισχυρών επιχειρημάτων και μουδιασμένων πολιτών αλλά και πολιτικών. Αν δεχτούμε πως αυτές είναι οι κρισιμότερες εκλογές στην ιστορία της χώρας, κάτι με το οποίο προσωπικά δε συμφωνώ, η παρατήρηση που θα μπορούσε κάποιος να κάνει είναι πως τα πολιτικά κόμματα προσπάθησαν να ξεφύγουν από το προεκλογικό κατεστημένο, το οποίο τα ίδια έχουν δημιουργήσει, κάνοντας όμως όχι κινήσεις ουσίας αλλά, αντίθετα, παλινωδίες που οδήγησαν την πλειοψηφία του εκλογικού σώματος σε μεγαλύτερη σύγχυση.

Ένα από τα μεγάλα λάθη που έγιναν ήταν η απουσία φυσικής επαφής των εν δυνάμει βουλευτών με τους ψηφοφόρους. Στη μεγάλη τους πλειοψηφία ήταν άφαντοι και η μοναδική τους επαφή με τους εκλογείς έγινε δια του τύπου και των ηλεκτρονικών ΜΜΕ. Υπήρξαν δε περιπτώσεις με τραγικές εμφανίσεις υποψηφίων που αμαύρωσαν το κόμμα τους συνολικά με την πλήρη αδυναμία τους να διατυπώσουν πολιτικό λόγο (παράδειγμα). Η αδυναμία όμως των πολιτών να θέσουν ερωτήσεις, όπως θα συνέβαινε σε μια δια ζώσης επαφή και συνομιλία, απομάκρυνε ακόμα περισσότερο τους υποψηφίους από το λαό. Είναι λοιπόν εύλογο, ο φόβος, που κατά κύριο λόγο οδήγησε τους υποψηφίους βουλευτές μακριά από το λαό, να πέρασε το μήνυμα της έλλειψης επιχειρημάτων για το σκεπτικό που οδήγησε στις μέχρι τώρα δύσκολες και δυσάρεστες αποφάσεις που έφεραν τα απανωτά μνημόνια και τις συνέπειες αυτών από τη μία και την έλλειψη οράματος αλλά και εναλλακτικών λύσεων από την άλλη. Τούτο δε το παραπάνω έχει ιδιαίτερη ισχύ στην περίπτωση των δυο, μέχρι τώρα τουλάχιστον, μεγάλων κομμάτων.

Η πληθώρα των νέων κομματικών σχηματισμών δημιουργεί μια μεγάλη παλέτα πολιτικών αποχρώσεων, ανύπαρκτων μέχρι πρότινος και καινοφανών για τα ελληνικά δεδομένα, κι αυτό έχει δώσει μια αίσθηση μεγαλύτερης ελευθερίας και περισσότερων επιλογών στους πολίτες. Από την άλλη, οι ιδεολογικές τους διαφορές δεν έχουν καταστεί πλήρως κατανοητές από την πλειοψηφία του λαού, κατά τη γνώμη μου, κι αυτό επιτείνει το πρόβλημα της σύγχυσης που υπάρχει. Δεν μπορεί βέβαια στην παρούσα συγκυρία να ισχυριστεί κανείς ότι έχουν δημιουργηθεί νέα πολιτικά ήθη στον τόπο, όμως παρατηρείται το φαινόμενο της απουσίας της αδιαλλαξίας για τις μετεκλογικές συνεργασίες που απουσίαζε πλήρως στο παρελθόν, με εξαίρεση ίσως την περίπτωση Σαμαρά και την απελπισμένη του προσπάθεια να συσπειρώσει τους οπαδούς της ΝΔ διατυμπανίζοντας την αυτοδυναμία και την απόρριψη ενδεχόμενων μετεκλογικών συνεργασιών, γεγονός που από μόνο του μοιάζει να προσθέτει ένα ακόμα γρίφο στο μυαλό των ψηφοφόρων. Γιατί, θα σκεφτεί κάποιος, να ψηφίσει το χ κόμμα όταν αυτό πρόκειται να συνεργαστεί με το ψ και να μην ψηφίσει απ’ ευθείας το ψ ή να μην το ψηφίσει καθόλου (το χ) γιατί δεν επιθυμεί τη μετεκλογική κυβερνητική συνεργασία (με το ψ).

Αξίζει να σημειώσουμε μερικά ακόμα σημεία της παρελθούσης προεκλογικής περιόδου. Ο Τσίπρας και ο ΣΥΡΙΖΑ μοιάζουν να έχουν ξυπνήσει από το λήθαργο του παρελθόντος κι από στείρα αντιπολίτευση κάνει, έστω και σε επίπεδο δηλώσεων, κινήσεις οι οποίες δείχνουν πως είναι έτοιμος και επιθυμεί κυβερνητικό ρόλο. Ενδεχομένως και να μην έχω δίκιο σ’ αυτό, αλλά κατά τη γνώμη μου είναι μάλλον η πρώτη φορά που ένα κομμάτι της αριστεράς κινείται σε τέτοιο δρόμο. Αυτό από μόνο του είναι αρκετό να προσελκύσει ψηφοφόρους που δεν επιθυμούν μόνο το ρόλο της διαμαρτυρίας στα κόμματα. Από εκεί και πέρα όμως, ο ΣΥΡΙΖΑ δε φρόντισε να επιδείξει κάτι νέο και το πρόγραμμά του δεν έγινε ευρέως γνωστό, γεγονός που τελικά αποδειχτεί τροχοπέδη στη συλλογή ψήφων για το κόμμα. Από την άλλη μεριά, τα νεοσχηματισθέντα κόμματα φρόντισαν να προβάλλουν ως επί το πλείστον την αντιμνημονιακή τους πολιτική γραμμή, ξεχνώντας ότι η κοινωνία δεν είναι μόνο οικονομία. Η αναφορά τους σε άλλες πτυχές της καθημερινότητας και της ζωής ήταν εν γένει μηδαμινή κι ελάχιστη. Ο μέσος πολίτης δε γνωρίζει πχ. τι πρεσβεύει για την Παιδεία η ΔΗΜΑΡ, οι Ανεξάρτητοι Έλληνες, η Κοινωνική Συμμαχία κλπ. Αυτό σίγουρα μπορούμε να υποθέσουμε ότι συγκαταλέγεται στα αρνητικά της προεκλογικής περιόδου και θεωρώ ότι αποτελεί έναν ακόμα παράγοντα σύγχυσης των ψηφοφόρων.

Αδιαμφισβήτητα, ο πολιτικός λόγος του Βενιζέλου είναι μακράν ο πειστικότερος όλων των άλλων πολιτικών αρχηγών. Η ευφράδεια του λόγου του όμως δε μοιάζει να μπορεί να πείσει ούτε να αποτελέσει συγχωροχάρτι για το παρελθόν του ΠΑΣΟΚ. Από την άλλη, ο Σαμαράς μοιάζει προσκολλημένος σε τακτικές του παρελθόντος που ο λαός πλέον αποδοκιμάζει και δε συναινεί. Δε λέει κάτι νέο, κάτι ριζοσπαστικό ώστε να προκαλέσει το συναίσθημα, αντιθέτως η ρητορική του είναι επίπεδη και λεία, χωρίς ουσιαστικά επιχειρήματα. Κουβέλης, Καμμένος και Κατσέλη μοιάζουν ανώριμοι και είναι φυσιολογικό αυτό, διότι άλλο πράγμα είναι η εμπειρία στην πολιτική, όσο μεγάλη κι αν είναι αυτή, κι άλλο η αποκλειστική ευθύνη για τη δημιουργία προγραμμάτων, θέσεων και στρατηγικής αλλά και η ηγεσία ενός κόμματος, όπου εκεί η εμπειρία τους δεν είναι μεγάλη. Κλείνοντας δε θα πρέπει να ξεχάσουμε να αναφέρουμε και την Παπαρήγα η οποία ακολουθεί την ίδια ρητορική εδώ και πολλά χρόνια χωρίς ούτε αυτή τη φορά να φαίνεται πως απευθύνεται σε όλο τον κόσμο παρά μόνο στα μέλη του κόμματος.

Από όλα τα παραπάνω, έχω την πεποίθηση πως ο λαός από τη μια θέλει να αποτάξει το δικομματισμό αλλά από την άλλη δεν είναι σαφείς μπροστά του οι υπόλοιπες επιλογές. Μπορεί τα ποσοστά των δημοσκοπήσεων να έδιναν μέχρι τη στιγμή της απαγόρευσης της δημοσιοποίησής τους μικρά σε σχέση με το παρελθόν ποσοστά σε ΠΑΣΟΚ και ΝΔ και ποσοστά εισόδου στη Βουλή των Ελλήνων σε άλλα έξι περίπου κόμματα, αλλά νομίζω ότι το στατιστικό σφάλμα πρέπει να ξεφεύγει από τα αποδεκτά όρια της επιστήμης. Η μεγάλη πλειοψηφία των ψηφοφόρων ακόμα και αυτή την ύστατη στιγμή δεν έχει αποφασίσει ποιας απόχρωσης θα είναι το ψηφοδέλτιο που θα ρίξει στην κάλπη. Προβληματισμός υπάρχει και είναι έντονος και διάχυτος στην κοινωνία και θεωρώ πως είναι δύσκολο να αποτυπωθεί ακόμα και στις δημοσκοπήσεις. Ως εκ τούτου, πιστεύω ότι αρκετοί θα αποφασίσουν τελικά μέσα στο παραβάν. Κι έτσι οποιαδήποτε εκτίμηση, δημοσκοπική ή προσωπική, του αποτελέσματος είναι παρακινδυνευμένη, όπως μάλλον και τα exit poll που θα δούμε στις 7:00 το απόγευμα της Κυριακής. Ευχόμαστε μόνο η κάλπη να δώσει το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα για τη χώρα.

Δημοσιεύτηκε στο  tvxs.gr

Μέδουσα

Αν κοιτάξει κανείς στα λεξικά θα βρει πολλούς ορισμούς. Ένας από αυτούς λέει ότι συνείδηση είναι το σύνολο των πεποιθήσεων του ανθρώπου. Ψήφος από την άλλη είναι η προσωπική προτίμηση του ανθρώπου σε κάποιο θέμα. Ψήφος κατά συνείδηση είναι η πράξη εκείνη κατά την οποία ο άνθρωπος έχοντας επίγνωση των πραγμάτων διαλέγει το τάδε ή το δείνα. Κι αυτή η ψήφος είναι η υπέρτατη έκφραση δημοκρατίας. Και πρέπει να επιβραβεύεται… Αλλού… Γιατί εδώ η κομματική πειθαρχία είναι ανώτερο αγαθό από τη Δημοκρατία. Κι αυτό είναι κάτι που με ανησυχεί ιδιαίτερα και με θλίβει! Και με τρομάζει.